CDA Maastricht over duurzaam energiebeleid: pakt Maastricht de Europese handschoen op?

Nadat in 2008 het klimaat- en energiepakket van de EU was goedgekeurd, lanceerde de Europese Commissie het Burgemeestersconvenant om lokale overheden te ondersteunen bij het voeren van een duurzaam energiebeleid. Lokale overheden spelen immers een cruciale rol bij het afremmen van de gevolgen van klimaatverandering, zeker wanneer we bedenken dat 80% van het energieverbruik en de CO₂-uitstoot verband houdt met stedelijke activiteiten.

Het Burgemeestersconvenant is een Europese beweging van lokale en regionale overheden die zich er vrijwillig toe verbinden om de energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen binnen hun gebied te verhogen. Op die manier streven de ondertekenaars van het Convenant ernaar om in 2020 méér dan de CO₂-reductiedoelstelling van de Europese Unie van 20% te halen. Tot de ondertekenaars behoren gemeenten van zeer uiteenlopende omvang – van dorpen tot grote stedelijke gebieden – die het Burgemeestersconvenant vrijwillig hebben ondertekend.

Om hun politieke inspanning te vertalen in concrete maatregelen en projecten, beloven de ondertekenaars van het Convenant specifiek om een nulmeting van de CO₂-uitstoot op te stellen en om binnen een jaar een Actieplan voor Duurzame Energie in te dienen. Dit Actieplan is het centrale document waarin de ondertekenaar van het Convenant aangeeft hoe de betreffende gemeente de CO₂-reductiedoelstelling voor 2020 wil bereiken. Hierin staat welke activiteiten en maatregelen er zijn gepland, inclusief de bijbehorende tijdpaden en verantwoordelijkheden. Ondertekenaars van het Convenant mogen het format van hun actieplan zelf kiezen, als het maar aansluit bij de algemene principes die daarvoor zijn vastgelegd.

Behalve energiebesparing leveren de maatregelen van de ondertekenaars ook nog allerlei andere resultaten op: geschoold, vast werk, dat binnen de gemeenschap blijft; een gezonder milieu en betere kwaliteit van leven; verbetering van het concurrentievermogen en meer energieonafhankelijkheid. Deze maatregelen kunnen als voorbeeld dienen voor anderen, met name via een database van goede voorbeelden, afkomstig van ondertekenaars van het Convenant. ‘Benchmarks van voortreffelijkheid’ zijn relevante voorbeelden van lokale initiatieven waar ondertekenaars, coördinatoren en ondersteuners van het Convenant bijzonder trots op zijn en die zij presenteren als nuttige maatregelen die door andere lokale overheden, provincies, regio’s of netwerken kunnen worden nagevolgd.

Hoewel een toenemend aantal gemeenten de politieke wil toont om zich aan te sluiten bij het Convenant, beschikken zij niet altijd over de vereiste financiële en technische middelen. Daarom is er binnen het Convenant een speciale status toegekend aan overheidsdiensten en netwerken die ondertekenaars kunnen helpen bij het vervullen van hun ambitieuze doelstellingen. Deze Coördinatoren van het Convenant spelen een belangrijke rol. De Europese Commissie definieert Coördinatoren van het Convenant als overheidsdiensten die strategische sturing en financiële en technische steun bieden aan gemeenten die tot het Burgemeestersconvenant toetreden maar niet over de vereiste vaardigheden en/of middelen beschikken. De Commissie maakt onderscheid tussen Territoriale Coördinatoren (subnationale decentrale overheden, waaronder provincies, regio’s en gemeentelijke samenwerkingsverbanden) en Nationale Coördinatoren (nationale overheidsinstanties, waaronder nationale energieagentschappen en energieministeries).

Een netwerk van lokale overheden, de zogenoemde Ondersteuners van het Convenant, zet zich in om de impact van het initiatief te maximaliseren door middel van promotieacties, contacten met de leden en platforms voor de uitwisseling van ervaringen. De Europese Commissie definieert Ondersteuners van het Convenant als Europese, nationale en regionale netwerken en verenigingen van lokale overheden die hun lobby-, communicatie- en netwerkactiviteiten inzetten om het Burgemeestersconvenant te promoten en de ondertekenaars in hun streven te ondersteunen.

Het Secretariaat van het Burgemeestersconvenant verleent dagelijkse promotionele, technische en administratieve bijstand. Het Secretariaat is opgericht en wordt gefinancierd door de Europese Commissie. Het is verantwoordelijk voor de coördinatie en het dagelijks bestuur van het initiatief. Het biedt ondertekenaars administratieve ondersteuning en technische begeleiding, faciliteert netwerken tussen stakeholders en zorgt voor de promotie van hun activiteiten. Het Secretariaat wordt beheerd door een consortium van Europese netwerken van lokale en regionale overheden, onder leiding van Energy Cities en verder bestaande uit CEMR, Climate Alliance, Eurocities en FEDARENE. Het adres van het Secretariaat is: 1 Square de Meeûs, B-1000 Brussel (België).

Het Convenant geniet volledige institutionele steun, niet alleen van de Europese Commissie maar ook van andere instellingen, waaronder het Comité van de Regio’s, dat het initiatief al sinds de oprichting ondersteunt, het Europees Parlement, waar de eerste twee ondertekeningsceremonies plaatsvonden, en de Europese Investeringsbank, die lokale overheden helpt hun investeringspotentieel te ontsluiten.

Ondertekenaars worden door de procedure geleid via een aantal hulpmiddelen die in samenwerking met het Secretariaat zijn ontwikkeld. Deze zijn te vinden ophttp://www.eumayors.eu/index_en.html

Lokale overheden spelen een leidende rol in het afremmen van klimaatverandering. Deelname aan het Burgemeestersconvenant ondersteunt hen bij deze inspanning door hen de erkenning, de middelen en netwerkmogelijkheden te bieden die nodig zijn om hun energie- en klimaatverbintenissen op een hoger niveau te brengen.

De slogan luidt: Pakt Maastricht de Europese handschoen op?

Onderstaand leest u de artikel 39-vragen die namens de fractie van CDA Maastricht zijn gesteld aan het college van burgemeester en wethouders door raadsleden Peter Geelen en Henri Cortjens en burger-niet-raadslid Mat Brüll:

 1.        Is het College bereid naar aanleiding van bovenstaande gegevens een onderzoek te doen of dit initiatief ook in Maastricht van belang kan zijn en dat daardoor verdere ondersteuning mogelijk is bij het voeren van ons duurzaam energiebeleid?

2.        Het Burgemeestersconvenant is de reguliere Europese beweging met deelname van lokale en regionale overheden die vrijwillig toezeggen de energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen op hun grondgebied te verhogen. Door hun verbintenis beogen de ondertekenaars van het Convenant om de 20% CO₂reductiedoelstelling van de Europese Unie tegen 2020 te behalen en te overtreffen. Bent u bereid dit convenant mede te ondertekenen en dit wellicht ook in regionaal verband te doen?

3.        Kunnen wij door het Convenant te tekenen onze duurzaamheidsdoelstelling klimaat neutrale stad in 2030 versnellen?