Het CDA Maastricht heeft ter voorbereiding op deze behandeling een aantal mensen uitgenodigd bij de fractie om mee te denken en reacties te geven op de begroting. Met veel enthousiasme zijn deze mensen aan de slag gegaan.

In de eerste plaats gaven zij aan dat overheden vanalles bedenken, maar ze vroegen zich af of alles wel even nuttig is. Soms zijn dingen bedacht waarvan je je kunt afvragen of ze achterhaald zijn, het doel dienen en of mensen er echt op zitten te wachten. Blijf dus kritisch op wat nut heeft en wat niet, werd de fractie meegegeven.

Iets anders dat hen opviel, is dat de begroting voor mensen die niet meedraaien in het systeem, moeilijk leesbaar is. Het gaat veel over cijfers, maar wat niet duidelijk is, is wat de besluiten betekenen in het dagelijkse leven van de mensen die in Maastricht wonen, werken en leven.

Kortom, het is belangrijk te luisteren naar wat de mensen willen, betrek hun ideeen en wensen in het beleid van de stad. Vraag je bij alle besluiten die rechtstreeks invloed hebben op mensen af: Wat vindt de burger daar nou van?

Herkennen mensen zich in de mening van het stadsbestuur dat de perken en het groen in Maastricht er aardig uitzien? Of vinden de mensen het groenonderhoud in de stad beneden alle peil?

Zijn zelfstandigen zonder personeel met te weinig opdrachten trots als ze het stadsbestuur horen zeggen dat we als gemeente ongekend veel ZZP’ers hebben? Of maken ze zich zorgen dat het stadsbestuur niet ziet dat er in deze groep veel verborgen werkloosheid en armoede speelt?

Vinden mensen ook dat er behoefte is aan nog meer culturele broedplaatsen in de stad? Of zouden ze liever zien dat amateurverenigingen en volkscultuur meer aandacht krijgen?

Als de gemeente aangeeft dat de transistie in de zorg geweldig goed verloopt; verwoorden we dan echt hoe de mensen het ervaren? We komen hier later op terug.

Algemeen

Voorzitter, eerst een aantal algemene opmerkingen over de totale begroting:

Wat het CDA zwaar op de maag ligt, is het tekort over 2016 en dan vooral de manier waarop het college dit denkt af te wikkelen.

Het tekort bestaat uit 2 delen. Om te beginnen 7 mln € verdeeld over een aantal verschillende posten. Afwijkingen treden wel meer op. Daarnaast is er een tekort op het sociaal domein van 10 mln €.

Het hele tekort wordt zoals dat heet ‘budgetneutraal’ in de begroting verwerkt. Zeg maar: buiten de boeken gehouden. De tabel op bladzij 9 sluit wel op 0, maar er zou -17 moeten staan. Hoezo een sluitende begroting?

En hoe denkt het college dit gat nu verder af te wikkelen? Wel, er is een bestuursopdracht uitgevaardigd. Ik citeer pagina 7: ‘om inkomsten en uitgaven beter in balans te brengen. Bij kaderbrief 2017 volgen op basis van een gedegen analyse voorstellen voor substantiële, structurele besparingen danwel van bijstellingen van het beleid.’ Einde citaat. Als deze wollige zin waarheid wordt, hebben we tegen het zomerreces een voorstel en met een beetje geluk kunnen we dat nog voor het reces behandelen. Het is de vraag of er dan nog voor 17 mln € vrije ruimte te vinden is waarop reëel bezuinigd kan worden. Het grootste deel van de begrotingsposten moet dan immers al in verplichtingen zijn omgezet, wil het tot uitgaven in 2017 komen. Dus: als het tegen zit, komt een deel van de bezuinigingen in 2018 terecht.

Voorzitter, dit zou te gek voor woorden zijn. Het lijkt erop dat het college die conclusie ook trekt want in de eerste paragraaf van de Memorie van Toelichting van 20 oktober staat dat het college verwacht in het eerste kwartaal voorstellen te kunnen voorleggen. Toch niet, we mogen jammer genoeg pas bij de kaderbrief daarover besluiten nemen.

Voorzitter, u begrijpt dat het CDA dit te laat en te afwachtend vindt. Vandaar dat wij het college vragen om hier vanavond klip en klaar met ons af te spreken dat wij in de loop van het eerste kwartaal voorstellen krijgen waarover we voor 31 maart besluiten kunnen nemen.

Het financiële huis van onze stad is uit balans. Het moet met spoed weer in balans gebracht worden, zeker gezien de invoering van de omgevingswet, met vele nog onbekende financiële risico’s. Wanneer gaat u daarmee aan de slag? 

Economie

Economisch gezien lopen de nodige projecten en zijn er voor Maastricht lichtpuntjes aan te geven. Maar het vertrouwen in de Maastrichtse economie is broos. Dit betekent dan ook dat de komende jaren ingezet moet blijven worden om een goed ondernemersklimaat in onze stad te garanderen. De ontwikkeling van de Belvédère en het Sphinxgebied begint vorm te krijgen. Maar zie af van het kralensnoer naar de Belvédère en focus je op de vraag ‘hoe trek ik mensen van de Sphinx naar de binnenstad en andersom?.’ Kortom kijk naar de Boschstraat. Ook van belang is om te blijven zoeken naar nieuwe kansen. Er worden veel langlopende projecten gerealiseerd, maar zorg dat er nieuwe initiatieven blijven volgen om de economische motor van Maastricht draaiende te houden.

 

Decentralisaties/WMO/zorg

Het gaat goed met de decentralisaties zegt het stadsbestuur, we hebben het gehaald en er zijn zelfs structurele middelen over. Nou voorzitter, je moet de mensen eens horen. Dan krijg je echt een ander beeld.

Een voorbeeld dat ons heeft geraakt: Een echtpaar doet voor het eerst beroep op de gemeente. De man is ziek en ligt al jaren in de woonkamer. Ze hebben zelf al allerlei voorzieningen getroffen, allemaal zelf betaald. Ook de zorg voor haar man doet mevrouw zelf. Ze wast haar man, kleedt hem aan en verzorgt hem volledig. Ze is ook mantelzorger voor haar buren in de wijk, let op de huisdieren van de mensen aan de overkant van de straat. En ze hebben een tuintje voor hun huisdieren. Haar man kan de trap niet meer op en voor het eerst doen ze een beroep op de gemeente. Ze willen een traplift, zodat mevrouw haar man kan blijven wassen. Maar helaas: na een huisbezoek, wijst de gemeente wijst het verzoek af en biedt het echtpaar een verhuispremie aan van 1500,- en een scootmobiel die ze helemaal niet willen hebben. Ze mogen op kosten van de gemeente verhuizen naar een appartement met hun huisdieren. Voorzitter, dan schieten we toch echt ons doel voorbij. Hoe kan zoiets? Dit echtpaar maakt verder geen enkele aanspraak op zorg, je haalt ze weg uit hun sociale omgeving, weg mantelzorg van de buren. weg sociale funtie die mevrouw vervult in haar wijk. En dat vanwege een traplift.

Ook op het gebied van de jeugdzorg bereiken ons signalen dat professionals zich zorgen maken over een toename aan problemen onder jongeren. Omdat de problemen van jongeren niet snel genoeg worden herkend, stapelen de problemen zich op. Daardoor duren behandelingen uiteindelijk langer, terwijl het doel zou moeten zijn zo snel mogelijk vast te stellen wat er mis is en het op te lossen. Kijk ook naar de activiteiten van D66 over jongeren die op straat terecht komen en van het kastje naar de muur worden gestuurd, maar ook de loverboy-problematiek neemt steeds grotere vormen aan. Wij houden de komende tijd de vinger aan de pols en zullen met verbetervoorstellen komen. We nodigen collega’s van harte uit om met ons mee te denken.

Wat met name  opvalt in de zorg is dat het steeds minder gaat over mensen en steeds meer over geld. Het CDA vindt dat er niet alleen gekeken moet worden naar de centen maar ook naar het resultaat. Zeggen dat beleid dat binnen de budgetten wordt gerealiseerd geslaagd beleid is, is niet meer van deze tijd. Durf ook verder te kijken en oog te hebben voor wat de inwoner van Maastricht daadwerkelijk merkt van keuzes die in deze zaal worden gemaakt. Kijk niet alleen naar de financiele gevolgen, maar ook naar de maatschappelijke. Stel je als gemeente niet afstandelijk op, maar zie het totaalplaatje en pas maatwerk toe. 

 

Onderwijs

Er gebeurt veel in onderwijsland. Eerder vroegen wij aandacht voor het groot aantal leerlingen die ervoor kiezen om het middelbaar onderwijs buiten Maastricht te volgen. Volgens de wethouder was dat enkel te wijten aan de vrije keuze van de ouders en kinderen, maar dat is ons toch echt te kort door de bocht. We verwachten van de wethouder zometeen een inhoudelijk antwoord en vragen haar ook oog te hebben voor de zorgen van ouders, kinderen en de uitdagingen waarvoor het onderwijs in Maastricht staat om zoveel mogelijk kinderen binnen de gemeente hun middelbaar onderwijs te laten volgen.  

HR Management van de gemeente 

Een ander punt is dat sommige beleidsafdelingen van onze eigen ambtelijke organisatie onder druk staan. Denk daarbij aan portefeuilles zoals onderwijs, verkeer en mobiliteit en jeugdzorg. De arbeidslast tussen gemeentelijke afdelingen is onevenredig verdeeld. Wij verzoeken u dan ook te kijken naar de eigen organisatie en daar waar dat kan verschuivingen te realiseren. Voorkom uitval en zorg dat de kennis van oudere werknemers niet verloren gaat maar wordt overgedragen. Laat medewerkers actief meedenken waar hun kennis en kunde het best kan worden ingezet en faciliteer daar zoveel mogelijk in als organisatie.

 

Sport

Er gaat 1,1 miljoen extra naar sport. Daarvan gaat de helft naar het exploitatietekort van het Geusseltbad en de andere helft naar het bijstellen van de sportbegroting. Voorzitter, dat is verschuiven en niet investeren.

Jammer dat het geld naar stenen en tekorten gaat en niet naar de sporters. De leden van de kegelbond staan op straat en er wordt wel geld geïnvesteerd in de bouw van een Boulodrome met alle risico’s van dien. Het CDA wil graag geld besteden aan de breedtesport en het op peil houden of verlagen van tarieven. Ondersteun bestaande clubs en hun initiatieven en pomp geen geld in projecten zoals de Boulodrome die een steeds groter gedeelte van de sportgelden dreigt op te slurpen. 

Mobiliteit

Gisteren bereikte ons het geweldige nieuws dat de A2 tunnel op de geplande datum, 16 december open zal gaan. Een fantastische ontwikkeling voor onze stad en we spreken graag onze complimenten uit voor alle betrokkenen. De communicatie over de werkzaamheden is ook uitstekend verlopen, het is een project om met recht trots op te zijn! Naast deze geweldige vooruitgang voor de mobiliteit in de stad, willen we wel een punt van aandacht meegeven over het openbaar vervoer in de stad. De loopafstand tot bushaltes is vergroot van 500 naar 1000 meter. Wij willen ervoor waken dat dit niet leidt tot vereenzaming. Als mensen die minder goed ter been zijn worden ontmoedigd door de langere afstand, komt dit niet ten goede aan de zelfredzaamheid. Graag willen wij het stadsbestuur vragen om hier de vinger aan de pols te houden. Wellicht kan een tevredenheidsonderzoek onder burgers worden gehouden.